Miętus jest jedyną słodkowodną rybą, przynależącą do rodziny dorszowatych (Gadidae). Jedyny przedstawiciel rodzaju (Lota)
Rybę tą możemy spotkać w czystych i szybko płynących wodach, najlepiej ze żwirowym dnem.Spotykany jest w rzekach i zbiornikach zaporowych. Lubi wody bardzo dobrze natlenione, źle znosi wszelkiego rodzaju zanieczyszczenia a w swoich wędrówkach dociera nawet do potoków górskich. Można ją spotkać w przybrzeżnych wodach słonych Bałtyku.
Ponieważ Miętus jest rybą zimnolubną, dlatego jego tarło przypada na przełom grudnia i stycznia, kiedy to temperatura jest bardzo niska i waha się w granicy 2 - 4 stopni C. Tarło odbywa się w dużych stadach, na piaszczystych płyciznach, szczególne tam gdzie woda ma silny nurt. Jajeczka ikry miętusa zaopatrzone są w krople tłuszczowe, które umożliwiają unoszenie się ikry w wodzie do momentu przyklejenia się do podłoża. W zależności od masy ciał samica może złożyć od 10 tyś nawet do 3 mln jajeczek i co jest ciekawostką samice corocznie składają ikrę w tym samym miejscu. Wylęg następuje między 6 a 10 tygodniem i jest uzależniony od temperatury wody. Młode larwy mierzą zaledwie 3 mm i początkowo żyją w górnych partiach wody, a do strefy dennej schodzą dopiero kiedy osiągają długość około 7 mm.
Ciało miętusa ma kształt walcowaty, w przekroju jest owalne, nieco spłaszczone grzbietowo-brzusznie w przedniej części, natomiast w tylnej lekko ściśnione bocznie. Ma dwie płetwy grzbietowe, z których pierwsza ma zaokrągloną krawędź górną jest krótka. Druga płetwa sięga do nasady płetwy ogonowej i jest bardzo długa.. Płetwa ogonowa dotyka dolną krawędzią do długiej płetwy odbytowej i jest zaokrąglona. Ciało jest pokryte drobną, okrągławą i dobrze ukrytą głęboko w skórze łuska, a drugi promień płetwy piersiowej jest o wiele dłuższy od pozostałych.
Głowa miętusa swoim wyglądem przypomina głowę żaby, jest mocno spłaszczona. Na górnej części, pośrodku pyska znajduje się jedna para bardzo krótkich wąsików. Charakterystyczną cechą tej ryby jest pojedynczy wąs znajdujący się na środku brody, oraz ustawienie płetw brzusznych przed piersiowymi. Miętus ma ciało o ubarwieniu brązowym, brązowoszarym lub żółtym, pokrytym marmurkowanym deseniem. Brzuch biały lub szarobiały, a młode osobniki są bardzo ciemne.
Miętus żyje przy dnie i zdecydowaną część życia spędza ukryty pod kamieniami. Nie lubi światła dziennego. Swoich kryjówek szuka również w wymytych przez wodę szczelinach, jak również w konarach zatopionych drzew. Największą aktywność wykazuje zimą kiedy temperatura wody nie przekracza 3 stopni C. Młode miętusy odżywiają się skorupiakami, robakami i larwami owadów, drobnymi ślimakami i mięczakami. Dorosłe już osobniki stają się częściowo drapieżnikami i oprócz ślimaków i raków chętnie polują na ryby, a ich ulubioną zdobyczą jest jazgarz i kiełbik. Jest rybą bardzo często wyrządzającą szkody podczas tarła innych ryb, ponieważ uwielbia podbierać ikrę, jest jego przysmakiem...
Miętus żyje maksymalnie do 20 lat i średnio osiąga 30 do 60 cm. jednak maksymalnie może osiągnąć długość nawet do 120 cm i wówczas jego waga może osiągnąć nawet i 30 kg.
Miętus wymiar ochronny: na rzece Odrze od ujścia rzeki Warty, do granic z wodami morskimi wynosi 30 cm,
w pozostałych wodach 25 cm.
Miętus okres ochronny: na wszystkich wodach z wyjątkiem strefy na Odrze od ujścia rzeki Warty do granic z wodami morskimi od 1 grudnia do końca lutego.
