SZCZUPAK

                        SZCZUPAK  (Esox lucius)

Jest rybą drapieżną z rodziny szczupakowatych. Zamieszkuje słodkie stojące jak i płynące wody. Można również spotkać go w słonych przybrzeżnych wodach Bałtyku. Jeden z najbardziej rozpowszechnionych drapieżników naszych wód. Jego królestwem są przede wszystkim jeziora, w których dorasta w zależności od wielkości i głębokości zbiornika do znacznych rozmiarów. Jest rybą wyjątkowo żarłoczną i stąd charakteryzuje się bardzo szybkim przyrostem. Samica szczupaka jest zawsze znacznie większa od samca i już w czwartym roku życia nabywa zdolności rozrodcze. Mierzy wówczas zaledwie około 40 cm i waży pół kilograma. Dorosłe osobniki, szczególnie samice osiągają długość do 1,5 m i wagę nawet znacznie przekraczającą 20 kg, natomiast samce rzadko dochodzą do 10 kg.

okres ochronny 1 stycznia do 30 kwietnia
wymiar ochronny 45 cm. 50 cm. w niektórych rejonach.
dobowy limit 3 szt.

Jego budowa to spłaszczone, opływowe ciało, wydłużona głowa z zwężającymi się szczękami, bardzo spłaszczonym szerokim pysku. Ponadto liczne, bardzo ostre zęby są w stanie przegryźć każdą nawet najmocniejszą żyłkę. Ciało pokryte drobną, dobrze osadzoną łuską, która charakteryzuje się zmiennym ubarwieniem, w zależności od warunków środowiska. Młode szczupaczki mogą być jasnozielone, brązowawe lub srebrzyste. Z czasem dorosłe już osobniki zmieniają ubarwienie i tak najczęściej mają ciemnozielone grzbiety, białe brzuchy i jasnozielone, nakrapiane żółtymi plamami boki. Płetwy jasno czerwonawe z ciemnymi poprzecznymi pasami.

Tarło odbywa się na przełomie marca i kwietnia w zarośniętych płyciznach. Samica przytwierdza bardzo drobną ikrę do roślinności , a wylęg następuje między 12 a 15 dniem. Po wylęgu młody narybek w sprzyjających warunkach rośnie bardzo szybko. Początkowo młode trzymają się na płytszych wodach, gęsto porośniętych zielskiem i tam odżywiają się robactwem, owadami i ich larwami. Trwa to około jednego roku i po upływie tego czasu i osiągnięciu mniej więcej 10 cm zmieniają swoje zwyczaje. Zaczynają polować na narybek innych ryb, jak również na mniejsze i słabsze okazy swojego gatunku. Nie opuszczają jednak przybrzeżnych, podwodnych łąk i nawet po osiągnięciu zdolności rozrodczych trzymają się w pobliżu trzcinowisk. Wiąże się to z tym że podczas dorastania potrzebują one ogromnych porcji paliwa w postaci upolowanych ryb. Wiadomo że w trzcinowiskach i w przybrzeżnej roślinności przebywają ogromne ławice małych i średnich ryb. Stąd łatwość polowania a zarazem szybkiego przyrostu. Przybrzeżne miejscówki opuszczają tylko naprawdę duże osobniki, choć i te czasami wracają na wyżerkę.

Szczupak ma warunki wyjątkowo przystosowane do bycia drapieżnikiem, choć z natury nie jest zbyt aktywnym myśliwym, szczególnie ten duży. Woli przyczajony czekać na przepływającą, łatwą zdobycz niż się za nią uganiać. Doroślejsze osobniki czasami potrafią gonić całe ławice ryb, wybierając dostatecznie duże osobniki, często posiłkiem są mniejsze szczupaki, dlatego jest nazywany kanibalem. Najchętniej jednak duże szczupaki wolą się czaić na podwodnych górkach, na znacznych głębokościach. Ich ulubionymi miejscówkami są zatopione konary drzew, roślinność wodna i to właśnie tam leniwie czeka na zabłąkaną zdobycz. W jednym miejscu, w sprzyjających warunkach może przebywać po nawet kila okazów. Pamiętać należy jednak że będą to osobniki zbliżone wiekowo i szczególnie podobne wielkością.

Poławianie szczupaka to bardzo popularna i lubiana rozrywka dla spinningistów, ponieważ jest to bardzo waleczna ryba i hole większych osobników to prawdziwa atrakcja. Łowiony jest również tradycyjną metodą na żywca. Niestety od jakiegoś czasu obserwuje się znaczny spadek populacji tej ryby w polskich wodach, a jest to spowodowane coraz większymi zanieczyszczeniami, jak i nieracjonalną gospodarką rybacką. Do zmniejszenia liczebności szczupaka przyczynili się również kłusownicy, jak i nie przemyślana regulacja rzek, powodująca niski stan wody w okresie wiosny i brak naturalnych wylewisk.

Najlepszy okres brań zaczyna się ciepłą wiosną mniej więcej od połowy maja do połowy czerwca, a drugim takim okresem jest jesień i przypada na październik.


 

Notowany w Polsce rekord wynosi - 24,1 kg. i 128 cm długości. (Wiadomości Wędkarskie)

                   jurcys (Jurek Borus)